19 Şubat 2014 Çarşamba

İŞ HUKUKUNA ÇERÇEVESİNDE İŞ GÖRÜŞMESİNDE DANIŞMANIN SORABİLECEĞİ SORULAR






İnsan Kaynakları danışmanları olarak pek çok mülakat yapıyoruz ancak mülakat sırasında sorduğumuz soruların anayasaya ve iş hukukuna uygun olup olmadığını bilmiyoruz. Hiç ummadığımız bir anda tazminat davalarıyla karşılaşabiliriz.

İş hukukunda mülakatlarla, iş görüşmeleriyle ilgili bir düzenleme bulunmamaktadır. Ancak danışman sorduğu soruların kişilik hakları ve dürüstlük çerçevesinde olmasına dikkat etmelidir.

Bence burada en dikkat edilmesi gereken nokta 4857 Sayılı Kanunun Eşit Davranma ilkesine göre sorular yöneltilmesidir. Madde 5: İş ilişkisinde dil, ırk, cinsiyet, siyasal düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep ve benzeri sebeplere dayalı ayrım yapılamaz.

Yüksek lisans da en sevdiğim derslerden biri olan İş Hukuku dersinde tuttuğum notları sizlerle paylaşmak istiyorum.

Aksi belirtilmemişse iş görüşmesine davet edilen adayın, yol masrafları işveren tarafından karşılanır.

Adaya, çalışıp çalışmadığı sorulabilir. Adayın bu soruyu doğru yanıtlaması gerekir. Ancak çalışanın iş araması iş sözleşmesinin öğelerinden olan bağımlılık unsuruna aykırıdır.

Adaya uygulanacak testler, adayın kişilik hakları dikkate alınarak düzenlenmelidir.

Danışmanın, adaya hangi dini ve siyasi görüşe sahip olduğu konusunda soru sorma hakkı yoktur. Adayın da bu konularda bir açıklama yükümlülüğü de yoktur. Bunlara rağmen soru sorulduğunda adayın cevap vermeme ve yalan söylemeye hakkı vardır. Ancak aday bir siyasi partide işe başvuruyorsa, adaya hangi siyasi görüşe sahip olduğu sorulabilir.

Danışman, adayın hangi sendikaya üye olduğu konusunda da soru soramaz. Adayın sendikaya üye olması durumunda bir ayrım yapılamaz.

Adayın evli olup olmadığı ya da yakın zamanda böyle bir planının olup olmadığıyla ilgili sorular sorulmamalıdır.

Özellikle kadın adaylara sıkça sorulan Ne zaman çocuk yapacaksın? sorusunun sorulmaması gerekir. Bu konu tartışmalı bir konudur. Hamilelik durumunun yapılacak işle bağlantılı olması durumunda sorulması tercih edilebilir.

İşveren doğuma 8 hafta kalan adayı işe almama ya da iş akdini doğumdan sonra yapma hakkına sahiptir.
Yapılan iş, işyeri için önemliyse adaya sağlığı ile ilgili sorular yöneltilebilir. Örneğin hemşire pozisyonu için bir hastaneye başvuran adaya bulaşıcı bir hastalığı olup olmadığı sorulabilir.

18 yaşından küçük işçilere sağlığıyla ilgili sorular sorulabilir. Adayın sağlık raporu alması zorunludur.

Ağır ve tehlikeli işler kapsamına giren bir işyerine başvuran adaydan o işe uygun olduğunu gösteren bir rapor istenmesi zorunludur.

Pek çoğumuz işe alımlarda adli sicil belgesini istiyoruz. Ancak bu konu tartışmalı bir konudur. Eğer işle ilgiliyse adaya sabıkasının olup olmadığı sorusu yöneltilebilir. Adayın bu soruyu doğru yanıtlaması gerekir.

Adayın sicilinden silinmiş sabıkasını gizleme hakkı vardır.

Adayın özrünün olup olmadığı sorulabilir.


Not: Bu konuda uzman değilim J Düzeltilmesi gereken noktalarda geri dönüşlerinizi bekliyorum.